Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarının üzerinden üç yıl geçerken, ülkenin yeniden yapılandırma sürecine dair önemli bilgiler içeren Dördüncü Hızlı Hasar ve İhtiyaç Değerlendirmesi raporu yayımlandı.
Dünya Bankası, Avrupa Birliği (AB), Birleşmiş Milletler (BM) ve Ukrayna hükümeti tarafından hazırlanan raporda, savaş sonrası Ukrayna’nın toparlanması ve yeniden inşası için önümüzdeki on yıl içinde yaklaşık 524 milyar dolara ihtiyaç duyulacağı belirtiliyor. Bu rakam, Ukrayna’nın 2024 yılı için tahmin edilen nominal GSYİH’sinin 2,8 katı olarak ifade edilmektedir.
UKRAYNA’NIN YENİDEN İNŞASINDA BÜYÜK FİNANSMAN AÇIĞI
Raporda, Ukrayna hükümetinin uluslararası bağışçılardan destek alarak 2025 yılı için 7,37 milyar dolarlık bir bütçe ayırdığı, ancak bunun yanında ihtiyacın 9,96 milyar dolara ulaştığı belirtildi. Konut, eğitim, sağlık, enerji, ulaşım, su temini, sosyal koruma, mayın temizleme ve sivil güvenlik gibi alanlara öncelikli yatırım yapılması planlanıyor.
Savaşın yarattığı tahribatın giderilmesi adına enkaz kaldırma ve yönetim işlemlerinin maliyetinin 13 milyar doları bulduğu kaydedildi. rapor, özel sektör yatırımlarının desteklenmesi gerektiğine dikkat çekerken, Ukrayna’nın başarılı bir yeniden yapılanma süreci geçirmenin AB üyeliği ve uzun vadeli istikrarı açısından ne kadar kritik bir öneme sahip olduğunu vurguluyor.
SAVAŞIN BİLANÇOSU: 176 MİLYAR DOLARLIK DOĞRUDAN ZARAR
24 Şubat 2022 ile 31 Aralık 2024 tarihleri arasındaki savaş hasarını analiz eden rapora göre, Ukrayna’daki doğrudan zarar 176 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, geçtiğimiz yılın Şubat ayında yayımlanan önceki raporda belirtilen 152 milyar dolarlık zarar rakamının üzerine çıkarak ciddi bir artış gösterdi.
Savaşın en fazla etkilediği sektörler arasında konut, ulaştırma, enerji, ticaret, sanayi ve eğitim yer alıyor. Ukrayna’daki toplam konut stokunun %13’ünün ya ağır hasar gördüğü ya da tamamen yıkıldığı belirtildi. Bu durumun 2,5 milyondan fazla haneyi doğrudan etkilediği ifade ediliyor.
Enerji altyapısının önemli ölçüde zarar gördüğü de raporda vurgulandı. Şubat 2023’ten bu yana enerji üretimi, iletimi ve bölgesel ısıtma sistemlerinde %70’lik ek bir hasar meydana geldiği bildirildi.
SEKTÖR BAZLI YENİDEN İNŞA MALİYETLERİ
Ukrayna’nın toparlanma sürecindeki en büyük yatırım ihtiyacının 84 milyar dolar ile konut sektöründe olacağı öngörülüyor. Bunu 78 milyar dolarla ulaştırma, 68 milyar dolarla enerji ve madencilik, 64 milyar dolarla ticaret ve sanayi, 55 milyar dolarla tarım sektörü takip etmektedir.
Raporda, Ukrayna’nın savaş sonrası toparlanma sürecinde uluslararası desteğin hayati bir öneme sahip olduğu ve bu sürecin, ekonomik açıdan olduğu kadar siyasi ve sosyal dayanıklılığı artırmak açısından da kritik olduğu ifade edilmektedir.