Türkiye’nin ilk insanlı uzay görevinde gerçekleştirilen “Uzay Görevleri için Mikroalgal Yaşam Destek Üniteleri (UzMan)” deneyi, mikroalglerin, yerçekimsiz ortamda zenginleştirilmiş karbondioksiti oksijene dönüştürdüğünü kanıtladı. Bu deney, Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü Doktor Öğretim Üyesi Berat Haznedaroğlu liderliğinde gerçekleştirildi. Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı’nın İnsanlı Uluslararası Uzay İstasyonu’nda gerçekleştirdiği deney, geçen hafta dünyaya ulaştı.
Deney sonuçlarına göre, mikroalgler, yerçekimsiz ortamda karbondioksiti oksijene dönüştürme konusunda oldukça başarılıydı. Bu bulgu, uzayda yaşam destek sistemlerinin geliştirilmesi ve astronotların ihtiyaç duyduğu oksijenin sağlanması açısından büyük önem taşıyor. Deneyde yer alan 3 farklı mikroalg türü, başarılı performans sergileyerek gelecekteki uzay görevlerinde kullanılmak üzere seçildi.
Deneyin başarılı bir şekilde tamamlanmasının ardından, mikroalg türleri Japonya’ya gönderildi ve özel bir koruyucu solüsyona transfer edilerek soğuk zincirde dünyaya döndürüldü. Deneyin yapıldığı süreç ve elde edilen veriler, mikroalglerin uzaydaki yaşam destek sistemlerinde önemli bir rol oynayabileceğini gösterdi.
Deneyde kullanılan mikroalg türlerinin düzgün performans gösterdiği belirlendi. Bu durum, gelecekteki uzay görevlerinde mikroalglerin hava iyileştirmede kullanılabileceğini ortaya koydu. Mikroalglerin kullanım alanlarından biri de fonksiyonel gıda üretimi olabilir. Mikroalglerin antioksidanlar, Omega-3’ler, vitaminler gibi besin öğelerini içermesi, astronotların enerji ihtiyaçlarını karşılayabilecek şekilde kullanılabileceği belirtildi.
UzMan deneyi, sadece mikroalglerin karbondioksiti oksijene dönüştürme yeteneklerini değil aynı zamanda uzaydaki yaşam destek sistemlerinin geliştirilmesi için yeni bir perspektif sunuyor. Mikroalglerin, uzayda kolonileşme ve üs kurma gibi uzun süreli misyonlarda önemli bir rol oynaması bekleniyor. Gelecekte yapılacak çalışmalarla, mikroalglerin uzaydaki yaşamı destekleme potansiyeli daha da artırılabilir.
