Yapay zekâ teknolojilerinden daha fazla fayda sağlamak ve bilimsel üretkenliği geliştirmek amacıyla Türkiye, önemli bir projeye imza atmaya hazırlanıyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın hazırladığı “2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi” çerçevesinde, ARF süper bilgisayarına kuantum bilgisayar entegrasyonu yapılması planlanıyor. Bu yenilik, Türkiye’yi yapay zekâ destekli yüksek başarımlı hesaplamalarda uluslararası arenada öne çıkaracak.
Türkiye’nin yapay zekâ yolculuğunda merkezi bir konumda yer alan ARF süper bilgisayarı, 80 binden fazla işlemci çekirdeği, 312 GPU kartı ve 14 petabayt veri depolama kapasitesi ile TÜBİTAK bünyesinde faaliyet göstermektedir. Bu sistem, yaklaşık 40 bin dizüstü bilgisayarın hesaplama gücüne eşdeğer performans sunarak bilim insanları, araştırmacılar ve teknoloji geliştiricilere yeni fırsatlar doğuruyor.
Yeni dönemde, ARF’ye en az 20 fiziksel kubit içeren süper iletken kubitlere dayanan bir kuantum bilgisayar entegre edilmesi hedefleniyor. Bu adım, Türkiye’yi sadece yapay zeka uygulamalarında değil, aynı zamanda kuantum teknolojilerinde de öncü ülkeler arasında konumlandırma potansiyeline sahip.
TÜRKÇE BÜYÜK DİL MODELİ VE YERLİ YAPAY ZEKA GELİŞİMİ
Yapay zekâ ekosistemini güçlendirmek amacıyla başlatılan “Süper Bilgisayar Yatırım Programı”, hem donanım kapasitesini artırmayı hem de bilimsel üretkenliği ve yapay zekâ inovasyonlarını desteklemeyi hedefliyor. Bu kapsamda, Türkçe diline özgü büyük dil modelleri geliştirmek ve üretken yapay zekâ altyapısını güçlendirmek için kapsamlı çalışmalar planlanıyor.
ARF, BİLİMİN HER ALANINDA
ARF süper bilgisayarı, Türkiye’nin ulusal bilim e-altyapısı TRUBA altında hizmet vermekte. Doğrudan sıvı soğutma sistemiyle donatılan bu ileri teknoloji altyapı; iklim modellemesi, biyoteknoloji, temel bilimler ve tıp gibi birçok alanda kamu, özel sektör ve akademik kuruluşlara yüksek performanslı hesaplama desteği sunuyor. Böylelikle, Türkiye, bilimsel araştırmalarda küresel rekabet gücünü artırıyor.
ULUSLARARASI İŞBİRLİKLERİYLE GÜÇLENEN EKOSİSTEM
TÜBİTAK, ulusal düzeyin yanı sıra uluslararası platformlarda da aktif olarak yer almakta. Türkiye, EuropHPC Programı kapsamında İspanya’da bulunan MareNostrum5 süper bilgisayar altyapısına erişim hakkına sahiptir. 2024 Kasım’ında açıklanan TOP500 listesinde 35. sırada yer alan MareNostrum5, birçok ülkenin araştırmacılarına hizmet sunmaktadır.
Ayrıca, Türkiye’nin paydaşı olduğu BSC Yapay Zeka Fabrikası (BSC-AIF), Avrupa Birliği’nin desteklediği ilk 7 yapay zekâ fabrikasından biri olarak öne çıkmaktadır. Bu gelişme, Türk sanayisinin ve kamu sektörünün yapay zekâ temelli çözümleri daha hızlı bir şekilde geliştirmesini ve uygulamaya almasını hedeflemektedir.
ARF-ACC İLE DAHA GÜÇLÜ YAPAY ZEKA ALTYAPISI
ARF altyapısının ikinci aşaması olan ARF-ACC, özellikle yapay zekâ araştırmaları yürüten uzmanlara ileri düzey hesaplama kapasitesi sunmak üzere hayata geçirilmiştir. Bu sayede, yapay zekâ alanında çalışan üniversiteler, start-up’lar ve kamu kurumlardaki araştırmacılar, daha etkin ve kapsamlı projeler geliştirme imkânı bul
