Uzun bir bekleyişin ardından ortaya çıkan keşif…
Oxford Üniversitesi’nden Dr. Leah Veronese, ünlü yazar Shakespeare’in 116. sonesinin nadir bir el yazması kopyasını buldu.
EL YAZMASI ESER
Bu el yazması, 17. yüzyıla ait bir şiir derlemesinin içinde, Ashmolean Müzesi’nin kurucusu olan Elias Ashmole’un kişisel arşivinde ortaya çıktı.
Bu bulgu, şimdiye kadar kaydedilmiş yalnızca ikinci el yazması kopya olması açısından önemli bir özellik taşıyor.
Shakespeare’in bu eseri, kendi döneminde pek ilgi görmemiş olabilir; fakat zamanla edebiyatın en değerli parçalarından birine dönüşmüştür.
ŞİİR SİYASAL AMAÇLA YENİDEN DÜZENLENMİŞ
Keşfedilen kopyanın en dikkat çekici yönlerinden biri, eserin İngiliz İç Savaşı döneminde siyasi mesajlar içerecek şekilde yeniden uyarlanmış olmasıdır.
Bu sone, o dönemde yasaklanan Noel ilahileri ve siyasi hicivlerle birlikte yer alırken, müzikle de uyarlanmıştır.
Bestesi Henry Lawes’e ait olan şarkı formundaki uyarlamanın sözleri, New York Halk Kütüphanesi’nde bulunan bir şarkı kitabında yer alıyor.
El yazmasında sadece sözlerin bulunduğu ve uyarlama sırasında Shakespeare’in orijinal dizelerinin değiştirilerek yedi yeni dize eklendiği belirtiliyor.
İŞTE O SÖZLER
Örneğin orijinal açılış:
Let me not to the marriage of true minds
Admit impediments; love is not love
Which alters when it alteration finds
Türkçesi:
Gerçek zihinlerin birleşmesine engel tanımayayım,
Aşk değildir aşk, değiştiğinde değişen.
Yeni haliyle ise:
Self-blinding error seize all those minds
Who with false appellations call that love
Which alters when it alterations finds
Türkçesi:
Kendi kendini kör eden yanılgı sarsın o zihinleri,
Değiştikçe değişen şeye aşk diyenleri,
Yanlış adlarla o sevdayı adlandıranları.
AŞK ŞİİRİNDEN SİYASİ BİLDİRİME
Dr. Veronese, el yazmasını incelerken bu dizelerin Shakespeare’in 116. sonesine benzerliğini fark etti. El yazmasının katalogda yalnızca “aşkın sadakati üzerine” olarak tanımlandığını belirtti.
Shakespeare isminin katalogda yer almaması ve eklenen dizelerin, eserin yüzyıllar boyunca gözden kaçmasına yol açtığı ifade edildi.
Uzmanlara göre, eklenen dizeler sadece şarkı formuna uygunluk değil, aynı zamanda dönemin siyasi koşullarına atıflar içeriyor.
Kraliyet yanlısı şairlerin bulunduğu bir koleksiyonda yer alması, bu dizelerin yanı sıra dini ve siyasi sadakati yücelten bir mesaj taşıdığına işaret ediyor.
Cumhuriyet rejimi döneminde halk önünde şarkı söylemenin yasaklanması nedeniyle, birçok sanatçı gibi Henry Lawes da performanslarını gizli ev partilerinde sürdürmek zorunda kaldı.