Bölgenin dikkatle izlediği ziyarete dair detaylar ortaya çıkıyor…
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın Azerbaycan’a gerçekleştireceği ziyaret, iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesi ve gelecekteki işbirlikleri açısından önemli bir dönüm noktası teşkil ediyor.
PEZEŞKİYAN BAKÜ’DE
Resmi ziyaret kapsamında Bakü’ye gelen Pezeşkiyan, burada önemli temaslarda bulunacak. Kendisi, Haydar Aliyev Uluslararası Havalimanı’nda Azerbaycan Başbakan Birinci Yardımcısı Yakup Eyyubov tarafından karşılandı.
ALİYEV RESMİ TÖRENLE KARŞILADI
Mesud Pezeşkiyan, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile bir araya geldi. Aliyev, Pezeşkiyan’ı resmi bir törenle karşıladı ve ikili birlikte poz verdi. Daha sonra iki lider, baş başa görüşmek üzere Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na geçti.
ZİYARET ÖNCESİ AÇIKLAMALARDA BULUNDU
Azerbaycan’ı ziyaret etmeden önce havalimanında açıklamalarda bulunan Pezeşkiyan, İran ile Azerbaycan arasında derin tarihi ve kültürel bağların bulunduğunu ifade etti. Ayrıca, bu ziyaretin iki ülkenin gelişmesine katkı sağlamasını umduğunu belirtti. Pezeşkiyan, “İran, Azerbaycan ve Rusya arasındaki ticaret, bilim, ekonomi ve geçiş yolları ile ilgili görüşmeler yapacağız.” şeklinde bir açıklama yaptı.
İLİŞKİLER GERİLMİŞTİ
Azerbaycan-İran ilişkileri, 2. Karabağ Savaşı sonrası, İran’dan Karabağ bölgesindeki sözde Ermeni rejiminin kontrolündeki topraklara tırların gönderilmesiyle gerilmişti. İran’ın sınırda gerçekleştirdiği tatbikatlar ve Azerbaycan yönetiminin, “Azerbaycan İsrail’i bölgeye getirdi” iddialarına verdiği tepkiler, ilişkilerin gerilmesine sebep oldu. Ayrıca, İran’ın dini lideri Ali Hamaney’in Bakü ofisinin kapatılması, bu gerilimi arttırdı. Azerbaycan da İran sınırında tatbikatlar yaparak karşılık verdi.
DURMA NOKTASINA GELDİ
27 Ocak 2023 tarihinde Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliğine düzenlenen silahlı saldırı ise iki ülke arasındaki ilişkileri ciddi şekilde zora soktu. Saldırı sonucunda büyükelçilik güvenlik amiri hayatını kaybederken, iki personel yaralandı. Azerbaycan, olayı “terör saldırısı” olarak nitelendirerek büyükelçiliğini tahliye etti. İran ise saldırının bireysel nedenlerden kaynaklandığını bildirdi. Saldırgan mahkemede idama mahkum olmasına rağmen cezası henüz infaz edilmedi.
İran savaş uçaklarının sınırda yaptığı uçuşlar, Bakü’de tepkilere neden olurken, Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı vatandaşlarını İran’a seyahat etmemeleri konusunda uyardı. Ancak taraflar, ilişkileri normalleştirmek amacıyla zamanla bazı mutabakatlar sağladı ve diplomatik çabalarını artırdı. Tahran Büyükelçiliği yeniden faaliyete geçti.
EKONOMİK İLİŞKİLER SÜRDÜ
İki ülke arasındaki gerilime rağmen ekonomik ve ticari ilişkiler devam etti. Zengezur Koridoru için Ermenistan’dan olumlu bir yanıt alamayan Azerbaycan, batı illeri ile Nahçıvan arasında yeni yolların ve köprülerin inşası konusunda İran ile anlaşmaya vardı. Ayrıca, Azerbaycan ve İran, Rusya ile birlikte Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru’nun geliştirilmesi amacıyla üçlü mutab