Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel, Ekrem İmamoğlu’nun tutukluluğuna ilişkin olarak Türkiye’yi Batı ülkelerine şikayet etmeye devam ediyor. Son günlerde İngiltere’ye yönelik yaptığı açıklamada, “Terk edilmişlik hissediyoruz. Bu nasıl dostluk? Gerçekten çok kırgınız.” ifadelerini kullandı.
Dün yaptığı açıklama ile konuyu bir adım daha ileri taşıyarak, “Bunu Türkiye’nin iç meselesi olarak görerek tarihi bir hata yapıyorlar.” sözleriyle Batılı ülkeleri eleştirmeye devam etti.
Özel’in kullandığı dil, ikili ilişkilerde yaşadığı hayal kırıklığını ortaya koyarken, ülkenin içinde bulunduğu durum hakkında da çarpıcı bir tablo sunuyor.
Günümüze dayanan bir başka örnek, 106 yıl önce Osmanlı döneminde kurulan İngiliz Muhipleri (İngiltere’yi sevenler) Cemiyeti’nin üyelerinin İngiltere’den beklentileriydi. O dönem halk, “büyük devlet, faziletli imparatorluk” olarak gördükleri İngiltere’nin ülkeyi kurtaracağını hayal ediyordu.
İNGİLİZ MANDASI’NDAN MEDET UMUYORLARDI
İngiliz Muhipleri Cemiyeti, 20 Mayıs 1919 tarihinde Millî Mücadele döneminde kurulmuştu. Cemiyetin kurucuları arasında eski Dahiliye Nazırı Memduh Paşa, gazeteci Abdullah Cevdet ve İngiliz ajanı rahip Robert Rew Frew gibi isimler bulunuyordu.
Osmanlı’nın İngiltere’nin koruması ve mandası ile kurtulacağı savunması yapan cemiyet, halkın gözünde İngiltere’nin himayesine duyulan ihtiyacı öne çıkardı. “Mandat” sistemi, I. Dünya Savaşı sonrası az gelişmiş ülkelerin gelişmiş ülkelerce himaye edilmesi gerektiğini öne süren bir yaklaşımı yansıtıyordu.
İNGİLİZ’İ DÜŞMAN BELLEDİK, PEK YANILDIK
Sait Molla öncülüğünde kurulan cemiyet, İngilizleri düşman olarak görmenin bir hata olduğuna inananları bir araya topladı. Molla, cemiyetin kurumsal kimliği ve toplumsal iletişim için halkla doğrudan temas kurmaya özen gösterdi.
Cemiyetin yayın organı olan İstanbul gazetesi, kendilerini kurtaracak olan dostluğun önemine dikkat çeken yazılar kaleme aldı.
Sait Molla ve grubunun ilk projelerinden biri, İngiliz casusu Frew’in talimatıyla İstanbul’un yoksul semtlerine gıda dağıtımı yapmak oldu. Bu ziyaretlerdeki amaç, halkın desteğini almak ve İngiliz mandasının yararlarını anlatmaktı.
KAÇIŞ BAŞLARKEN: SIKIŞINCA İNGİLİZ ELÇİLİĞİ’NE GİDİN
Zamanla Millî Mücadele’nin başarılı bir şekilde ilerlemesi üzerine, cemiyetin liderleri yurtdışına kaçma yollarını aramaya başladılar. Sait Molla ve birçok diğer üye, 1922 yılından itibaren İngiliz elçiliğinin yardımını kullanarak yurtdışına çıkmaya çalıştılar.
Bu süreçte, geri kalan ailelere yazdıkları mektuplarda yaşanan karmaşıklıktan kaynaklı belirsizlik ve çaresizliklerinin yanı sıra, kendilerine İngiliz devleti tarafından sunulan korumanın temin edeceği güven duygusundan bahsettiği gözlemleniyor.
Diğer bir kaçak karısı ile yazdığı mektubunda, İngiltere’nin kendilerini himaye ettiğini gururla ifade ederek, ailelerinin güvenliğini sağlamak için elçilikle irtibat kurmaları