Bursa’nın 72 kilometre uzağında yer alan Gelemiç Mahallesi, Çandır Deresi’nin şekillendirdiği ve doğal güzellikleriyle dolu bir vadide konumlanmıştır. Yüzyıllardır korunmuş olan sivil mimarlık örnekleri, bu kırsal bölgeyi adeta bir açık hava müzesine dönüştürmektedir.
Osmanlı dönemine tarihlenen iki katlı kerpiç evler, tarihi yapılar ve taş döşemeli dar sokaklarıyla Gelemiç, kültürel mirasıyla büyük bir öneme sahiptir. Yüksek rakımlı ve eğimli arazisi sayesinde muhteşem dağ ve orman manzaralarına hâkim olan bu evler, yazın serin, kışın sıcak tutma özellikleriyle dikkat çekmektedir. Ahşap ve kerpiç malzeme kullanılarak inşa edilen yapılar, içeride sağladığı doğal hava dolaşımı sayesinde konforlu bir yaşam sunuyor.
Gelemiç’te geleneksel yaşam kültürü de canlı bir şekilde sürdürülmektedir. Mahallede ekmek pişiren kadınlar, taş değirmenlerde çalışkan ustalar, çitlembik yağı çıkaran gençler ve tarım yapan çiftçiler, günlük yaşamın ritmini oluşturuyor.
“GELEMİÇ’TE GENÇLER, TOPRAKLARINA SAHİP ÇIKIYOR”
Mahalle muhtarı Abdülkadir Kaya, Gelemiç’in 700 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu, nüfusun büyük bir kısmını gençlerin oluşturduğunu belirtiyor. Gençlerin köyde kalma nedenlerinden biri tarım, ormancılık ve bölgedeki üretim faaliyetleri olarak öne çıkıyor. Kaya, gençlerin ormanda çalıştığını ve yaz aylarında nüfusun 600-700 kişiye kadar çıktığını ifade ediyor.
Eğitim açısından da köyde önemli bir gelişim kaydedildiğini söyleyen Kaya, hâlâ açık olan ilkokulda 12 öğrenciye kadrolu bir öğretmenin eğitim verdiğini belirtmektedir. Kaya, “Gözbebeğimiz olan bu okulumuz, kapanmayan nadir köy okullarından biri. Öğrenci sayısının azlığından dolayı birçok köy okulu kapandı ama bizim okulumuz eğitim vermeye devam ediyor,” dedi.
“KERPİÇ EVLER SAĞLIKLI VE KONFORLU”
Gelemiç’in kendine has kerpiç evleri, yüzyıllardır dayanıklılığını koruyor. Kaya, bu yapıların nasıl yapıldığını şöyle anlatıyor: “Eskiden insanlar toprağı samanla karıştırarak mayalayıp, kalıplara dökerek kerpiç üretirdi. Bu kerpiçler, evlerin duvarlarını oluşturuyordu. Kerpiç evlerin en büyük özelliklerinden biri, yazın serin, kışın sıcak tutmasıdır. Ben de burada büyüdüm, kerpiç bir evde yaşadım. 2008’de Bursa’dan dönüp beton bir ev yaptım ama aradaki farkı anladım. Kerpiç evin havası bambaşka.”
Hafta sonları doğa severler ve fotoğrafçılar için popüler bir yer haline gelen Gelemiç, ziyaretçilerine eşsiz manzaralar sunuyor. Mahallenin doğal güzellikleri arasında Gavurini Mağarası ve Kocasu Nehri, doğa sporları meraklılarının ilgisini çekiyor. Geçmişi yansıtan yapılarıyla Gelemiç, sadece bir mahalle değil, aynı zamanda yaşayan bir miras niteliği taşıyor.
“OYUN BİLMEYEN DELİKANLIYA KIZ VERMEZLER”
Gelemiç’in en yaşlı sakinlerinden biri olan 82 yaşındaki Ümmet Doğan, bu topraklarda geçirdiği yaşamı ve geçmişte mahalledeki bağcılığı anlatıyor: “Bir zamanlar Gelemiç’in üzümleri meşhurdu. Şimdi bağların yerine kiraz bahçeleri almış
