Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışı vergi gelirini gizleyen doktorlara yönelik önemli bir durumu açıkladı. Yapılan analiz sonucunda, gönüllü uyum gösteren doktorların, toplamda 2.1 milyar liralık vergiye tabi gelirini (matrah) artırdığı bildirildi.
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından gerçekleştirilen analiz çalışması, serbest meslek grubundaki doktorlar arasında en yüksek potansiyele sahip olanlar üzerinde yoğunlaştı. Bu bağlamda, özel muayenehanesi olan 28 bin 931 doktora yönelik “Doktorluk Faaliyetinde Bulunan Serbest Meslek Erbaplarına İlişkin Analiz Çalışması” yapıldı.
29 BİNE YAKIN DOKTOR TARANDI
Hazine, yapay zeka destekli bir sistem aracılığıyla bu 28 bin 931 doktoru analiz etti. Sistemle tespit edilen doktorların gönüllü uyum göstererek 2.1 milyar liralık matrah artışı yaptığı belirtildi.
YAPAY ZEKA ALGORİTMALAR YAPTI
Bu analiz sürecinde, yapay zeka ve makine öğrenimi algoritmaları kullanıldı. Çok değişkenli veri kümeleri üzerinden risk senaryoları oluşturuldu ve bu senaryolarla mükelleflerin risk düzeyleri değerlendirildi.
3 BİN 663 DOKTOR YÜKSEK RİSKLİ BULUNDU
Elde edilen veriler sonucunda, 3 bin 663 doktor vergi uyumu açısından “yüksek riskli” kategorisine alındı. Ancak bu doktorlar hakkında doğrudan cezai işlem uygulanmadı; bunun yerine önleyici denetimler ve gönüllü uyum stratejisi benimsendi.
Riskli gruptaki doktorlara vergi mevzuatı hakkında gerekli bilgilendirmeler yapıldı ve pişmanlıkla beyannamelerini güncellemeleri için davet edildi.
170 DOKTOR PİŞMANLIK VERDİ
Bu çerçevede, riskli olarak belirlenen 3 bin 663 doktordan 701’i pişmanlık hükümlerinden faydalanarak gelir vergisi beyannamesi sundu. Bu beyanlar sonucunda toplamda 1.7 milyar lira matrah bildirildi.
MATRAH 5 KAT ARTTI
Beyan edilen tutarlar üzerinden yapılan hesaplamalar, mükellef başına ortalama matrahın uyum öncesine nazaran 5 kat arttığını gösterdi.
BEYAN EDİLEN KDV 358 MİLYON LİRAYI AŞTI
Aralık 2023 dönemine ait KDV beyannameleri incelendiğinde, kanuni süre içinde beyan edilen teslim ve hizmet tutarının yaklaşık 9 milyon lira civarında kaldığı, buna karşın aynı döneme ait düzeltme beyannameleri ile bildirilen tutarın 358 milyon lira düzeyine ulaştığı belirlendi. Bu veriler, ilk etapta yapılan beyanların önemli ölçüde eksik olduğunu, ancak bilgilendirme ve önleyici denetim süreçleri sonrasında yapılan düzeltmelerin yüksekliğini ortaya koyuyor.
RİSKLİ GRUBA DAHİL OLMAYAN 158 DOKTOR DA İNCELENDİ
Analiz çalışmasında, riskli kategoride olmayan 158 doktor üzerinde de etki analizi gerçekleştirildi. Bu doktorlar, 2025 yılı içinde zorlayıcı bir işlem olmaksızın pişmanlıkla beyanda bulundular.
Bu hekimler toplamda 76 milyon lira matrah bildirdi.
GÖNÜLLÜ UYUMA YANIT VERMEYENE VERGİ İNCELEMESİ
Böylelikle, yapılan çalışma çerçevesinde gönüllü uyumla 2.
