Jandarma birliklerinin havadaki yeni gözleri olan cayrokopterler, artık yerli kameralarla donatılarak birçok farklı görevi başarıyla yerine getiriyor. Lapis Havacılık tarafından geliştirilen ve “gökyüzünün akıllı gözü” olarak adlandırılan GÖKALP HD90-L görüntüleme sistemi, cayrokopterlere entegre edilerek keşif ve gözetleme görevlerinde yüksek performans sağlıyor.
Bu sistem, üç eksenli stabilizasyon teknolojisi ile donatılarak, özellikle hedef tespiti ve teşhisi alanında üst düzey görüntü kalitesi sunuyor.
Jandarma Pilot Üsteğmen Can Demirdağ, cayrokopterlerin ilk olarak trafik denetimleri için Mart 2023’te hizmete girdiğini belirtti. Ancak zamanla bu araçlar, trafik dışında da birçok alanda kullanılmaya başlandı; bunlar arasında petrol ve doğalgaz hatlarının güvenliği, kaçak ekim alanlarının teşhisi, göçmen kaçakçılığı ile mücadale ve arama-kurtarma gibi görevler yer alıyor. Bugüne kadar 5 bin 500 saatten fazla uçuş gerçekleştirilmiş durumda.
TRAFİK DENETİMİNDE CAYROKOPTER ETKİSİ
Demirdağ, cayrokopterlerin otoyollardaki etkisini vurgulayarak, emniyet kemeri kullanımı, şerit ihlalleri ve yasadışı duraklamalar gibi trafik ihlallerinin anlık olarak yer ekiplerine bildirildiğini ifade etti. Bu sayede, sürücülerin farkındalığının artırılması ve trafik kazalarının önlenmesi amaçlanıyor.
YÜKSEK TEKNOLOJİ, DÜŞÜK MALİYET
Cayrokopterlerin bir avantajı da maliyet etkinliğidir. Genel maksat helikopterlerinin saatlik uçuş maliyeti yaklaşık 3.500 dolar iken, cayrokopterlerle bu maliyet 50 dolara kadar iniyor. 2024 yılındaki tasarruf tedbirleri çerçevesinde, pilot temel eğitimi de bu araçlarla gerçekleştirilmeye başlanacak; böylece pilot adayları havacılıkla ilgili temel becerileri pratik olarak kazanabilecek.
YERLİ KAMERA SİSTEMİYLE GELİŞMİŞ GÖZETİM
Cayrokopterlerin en önemli donanımı, kesinlikle GÖKALP HD90-L görüntüleme sistemidir. Hem termal hem de gündüz görüş yeteneklerine sahip bu kamera, lazer mesafe ölçer ile sürekli çalışarak anlık koordinat bilgisi aktarabiliyor. 1.200 metre mesafeden plaka okuma ve 3 kilometreye kadar lazer ölçüm yapma kapasitesine sahip. Demirdağ, bu sistemin yerli ve milli olarak tasarlanmasının kendileri için büyük bir gurur kaynağı olduğunu belirtiyor.
DOĞAL AFETLERDE DE GÖREVDE
Cayrokopterler, güvenlik görevlerinin yanı sıra afet yönetiminde de aktif bir rol üstleniyor. Aydın, Antalya ve Ankara gibi illerde arama-kurtarma görevlerinde bu araçlar, kaybolan kişilerin bulunmasına önemli katkılar sağladı.
Envantere alındıklarından bu yana cayrokopterlerle yaklaşık olarak 38 bin kilometrelik yol taraması yapılmış durumda. 1.000 saat trafik denetimi, 190 saat keşif ve gözetleme, 110 saat kaçakçılıkla mücadele ve 40 saat arama-kurtarma uçuşu gerçekleştirildi. Pilot eğitimlerinde ise 1.600 saatlik uçuşa ulaşıldı.
Demirdağ, canlı görüntü aktarımının sayesinde ihlallerin anlık olarak tespit edildiğini ve yer ekiplerinin hızlı bir şekilde müdahale ettiğini belirtti:
“Şu anda bir cayrokopterimiz Bolu çevresinde trafik denetimi yapıyor. Otoyolda gerçekleşen ihlaller eş zamanlı