Adana’da bir aile, 2.5 aylık bebeklerine topuk kanı aldırmadıkları için mahkemeye verilmiş ve sonucunda bebeğe kayyum atanmıştı.
Evladına kayyum atanan baba, “Benim evladım belediye mi ki kayyum atandı” diyerek mahkeme kararına itiraz etti.
Bu olay sonrası “Topuk kanı aldırmak zorunlu mu?”, “Alınmazsa ne olur?” ve “Topuk kanıyla neye bakılır?” gibi sorular gündeme geldi.
Türkiye’deki tarama programları çerçevesinde, topuk kanı alımı ile bebeklerde genetik ve metabolik hastalıklar incelenmektedir.
Topuk kanı nedir ve neden alınır? Topuk kanı ile neye bakılır? Türkiye’de topuk kanı aldırmak zorunlu mu? İşte bu konulardaki detaylar…
TOPUK KANI NEDİR
Topuk kanı, yenidoğan bebeklerden alınan ufak bir kan örneğidir ve genellikle bebeğin topuk kısmından temin edilir.
NEDEN ALINIR
Topuk kanı alma işleminin amacı, bebeklerde bazı ciddi hastalıkların erken tespitine olanak tanımak ve bu hastalıkların belirtileri meydana gelmeden müdahale etmektir. Erken teşhis, genellikle hastalıkların etkilerini azaltabilir veya tedavilerini mümkün kılabilir.
ZORUNLU MU
Türkiye’de 1987 yılında başlayan topuk kanı tarama çalışmaları, 2006 yılında ‘Ulusal Yenidoğan Tarama Programı’ olarak düzenlenmiştir. Ülkemizde, yenidoğan bebekler için topuk kanı aldırmak, devlet tarafından uygulanan bir sağlık programıdır ve tüm bebekler için zorunludur.
TOPUK KANI ALINMAZSA NE OLUR
Topuk kanı alınmazsa, bazı hastalıklar bebeklerin erken dönemlerinde tespit edilemeyebilir. Bu durum, tedaviye geç başlanmasına, hastalıkların ilerlemesine ve tedavi süreçlerinin daha zor hale gelmesine sebep olabilir. Örneğin, tedavi edilmediğinde fenilketonüri gibi hastalıklar, zihinsel gelişim geriliği gibi kalıcı hasarlara yol açabilir.