2 Nisan’da Washington’un birçok ticaret ortağından ithal edilen ürünlere en az yüzde 10 ek vergi uygulanacağına dair yapılan açıklama, küresel ticaret savaşlarının derinleşeceği endişelerini beraberinde getirdi. Bu durum, petrol piyasaları üzerinde de aşağı yönlü baskı yarattı. İlgili haftada Brent petrolün varil fiyatı, yüzde 9,1 düşerek 65,74 dolara gerileyerek Ağustos 2021’den bu yana en düşük kapanışını gerçekleştirdi. Batı Teksas türü (WTI) ham petrol de yüzde 9,8 azalarak 62,10 dolara düştü.
Trump’ın yeni tarifelerine karşı Çin’in yapacağı hamleyle birlikte, 9 Nisan’da Brent petrol fiyatı 58,22 dolara gerileyerek Şubat 2021’den bu yana en düşük seviyeye ulaştı. Ancak ABD yönetimi, bazı ülkeler için ek vergileri 90 gün boyunca askıya alacağını duyurduktan sonra, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 6,7 yükselerek 65,47 dolara ulaştı. Fakat, bu süreçte haftayı yüzde 2,2 kayıpla 64,26 dolardan kapatmış oldu.
Böylelikle, 2 Nisan’dan itibaren Brent petrol, yaklaşık 4 yıl aradan sonra ilk kez haftayı 65 dolar altında tamamlamış oldu. WTI ham petrolün varil fiyatı da yüzde 1,8 azalarak 60,97 dolara geriledi.
Trump’ın İran’a yönelik yaptırımlarının etkin bir şekilde uygulanacağını açıklaması ve artan arz endişeleriyle Brent petrol, bir sonraki hafta yüzde 4,2 artış göstererek 66,96 dolara yükseldi. Fakat 21 Nisan haftasında, İran ile yapılan müzakerelerin olumlu yönde ilerlemesi ve ABD-Çin ticaret geriliminin küresel talebi olumsuz yönde etkileyeceği endişeleri nedeniyle Brent petrol yüzde 1,6 gerileme yaşayarak 65,87 dolara indi. Aynı dönemde WTI ham petrol de yüzde 1,2 azalışla 62,93 dolara düştü.
2 Nisan’dan itibaren Brent petrol fiyatı yüzde 10,5 gerileyerek 7,8 dolar kaybetti. WTI ham petrol ise yüzde 10,7 değer kaybederek 7,6 dolara düştü.
FİYAT DÜŞÜŞÜ, TÜRKİYE İÇİN FIRSAT OLABİLİR
Viyana Enerji Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Fereydoun Barkeshli, petrol fiyatlarındaki azalmanın Türkiye gibi net enerji ithalatçısı ülkeler için önemli fırsatlar oluşturduğunu ifade etti:
Petrol fiyatlarındaki düşüş, Türkiye’nin enerji faturasında azalmaya neden olabilir. Ancak Trump’ın uyguladığı tarifelerin yol açacağı küresel ekonomik yavaşlama, Türkiye’nin büyüme beklentileri üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir.
Barkeshli, ABD-Çin ticaret savaşlarının küresel ekonomi için yeni bir düzenin başlangıcını işaret ettiğini ve Türkiye’nin mevcut durumda “görece güvende” olduğunu belirtti. Uzun vadede ise, bölgesel ekonomik işbirliklerinin artacağını, Avrasya’da yeni serbest ticaret bölgeleri kurulacağını ve dolardan uzaklaşma eğilimlerinin hız kazanacağını ifade etti.
DOLARIN ZAYIFLAMASI VE KÜRESEL MALİYETLER
Uluslararası veri analitik şirketi Kpler’in Kıdemli Petrol Uzmanı Homayoun Falakshahi, petrol fiyatlarındaki düşüşün küresel büyüme beklentilerindeki yavaşlamayla bağlantılı olduğunu belirtti:
ABD için büyüme tahminimizi yüzde 2’den yüzde 0,8’e düşürdük. Bu nedenle, Brent petrol için 12 aylık fiyat tahminimizi varil başına 71 dolardan 66 dolara revize ettik.
