Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR), Bangladeş’te yaşanan hak ihlalleri üzerine dikkat çekici bir rapor yayınladı.
“Bangladeş’te Temmuz ve Ağustos 2024 Protestolarıyla İlgili İnsan Hakları İhlalleri ve Suistimaller” başlıklı rapor, OHCHR tarafından hazırlandı.
YARGISIZ İNFAZLAR VE CİDDİ HAK İHLALLERİNE DİKKAT
Raporda, OHCHR’nin Bangladeş geçici hükümetinin davetiyle 1 Temmuz ile 15 Ağustos 2024 tarihleri arasında gerçekleşen protestolar ve akabinde meydana gelen insan hakları ihlalleri üzerine bağımsız bir araştırma yürüttüğü belirtildi.
Bu araştırma sonucunda, eski Başbakan Şeyh Hasina Vecid’in yönetimi altındaki hükümetin, yüzlerce yargısız infaz ve binlerce protestocunun yaralanmasına yol açan güç kullanımı gibi ciddi hak ihlallerinde bulunduğu kaydedildi. Ayrıca, keyfi tutuklama ve işkencelerin de sistematik bir şekilde yapıldığı ifade edildi.
CEZAİ SORUŞTURMALAR GEREKİYOR
İhlallerin, üst düzey güvenlik yetkililerinin bilgisi ve yönlendirmesi doğrultusunda yapıldığı ve muhalefeti bastırmaya yönelik bir strateji izlediği bildirildi. Bu durumu uluslararası ceza hukuku açısından endişe verici olarak değerlendiren rapor, ek cezai soruşturmaların yapılması gerektiğini vurguladı.
PROTESTOLARIN NEDENİ NEDİR?
Protestolar, 1971 yılındaki Bağımsızlık Savaşı sırasında görev alan kişilerin çocuklarına kamuda ayrılan kontenjan kararının ardından Temmuz 2024’te başladı. Yüksek Mahkeme, kontenjan oranlarını düşürmesiyle gösterilere son verileceği açıklanmıştı.
Ancak bu süreçte meydana gelen şiddet olayları sonucunda yüzlerce kişinin hayatını kaybetmesi ve binlerce kişinin gözaltına alınması kamuoyunda büyük bir infial yarattı.
MUHAMMED YUNUS’UN ATAMASI
Protestolar sırasında artan şiddet olayları neticesinde, dönemin Başbakanı Şeyh Hasina, resmi konutundan ayrılarak askeri helikopterle Hindistan’a gitmek zorunda kaldı; bu esnada protestocuların Başbakanlık konutunu basmış olmasının etkileri seyrini değiştirdi.
Nobel ödüllü Muhammed Yunus, 8 Ağustos 2024’te geçici hükümet başkanı olarak yemin ederek görevine başladı. Ardından, 15 Ağustos 2024 tarihinde eski Başbakan Hasina’nın dahil olduğu 10 üst düzey yetkili hakkında, protestolar sırasında “soykırım ve insanlığa karşı suç” işlendiği iddiasıyla soruşturma başlatıldı ve Hasina için tutuklama kararı çıkarıldı.